Elektronik Atık Geri Dönüşüm
Elektronik Atık Geri Dönüşümü
Çevre ve insan sağlığı açısından elektronik atıkların geri dönüşüme kazandırılması önem arz eden bir konudur. Elektronik atıkları geri dönüşüm sürecine dahil etmemek gerek ülke ekonomisine zarar vermekte gerekse çevre kirliliğine neden olmaktadır.
Bilindiği üzere elektronik atıklar, yaşam alanları içerisinde insanlarla temas ettiği sürece toplum sağlığı açısından tehdit olabilmektedir. Doğru yöntemlerle değerlendirmeye tabi tutulmayan elektronik atıklar çevreye zarar vermektedir. Örneğin çöp toplama sistemlerince çoğu zaman uygun metotlar çerçevesinde değerlendirilemeyen elektronik atıkların çevre ile teması söz konusu olabilmektedir. Bu atık maddeler uygunsuz bir şekilde imha edilmeye çalışılırsa insan sağlığı açısından büyük risklere neden olmaktadır. Çünkü elektronik atıkların bileşiminde doğaya karışmaya müsait zehirli kimyasal maddeler bulunmaktadır. Elektronik atık gibi geri dönüşüm değeri ve zararlı kimyasallar içeren ürünlerin kesinlikle çöpe atılmaması gereklidir. Çünkü çöpler genellikle ayrıştırılmadan yakılarak veya farklı uygulamalar ile imha edilmektedir.
Bu durumda çevre sağlığı yönünden risk teşkil etmektedir.
Bu bağlamda elektronik atık alan geri dönüşüm ile elektronik atıkları geri dönüşüme kazandıran kurumlar ile irtibat sağlanmalı ve elektronik atıklar bu kurumlara teslim edilmeli, geri dönüşüme katkı sağlanmalıdır. Böylece hem çevreye hem de ülke ekonomisine katkı sağlanmış olmaktadır.
Geri dönüşüm için elektronik atık alan firmalar ile iletişim kurularak şu elektronik atıklar verilebilir;
- Bilgisayar,
- Dizüstü Bilgisayar,
- Cep Telefonu,
- Tablet,
- Küçük Ev Aletleri,
- Televizyon,
- Uydu alıcı,
- Monitör,
- Yazıcı,
- Bilgisayar Oyun Konsolları,
- Atariler,
- Matkap, Testere,
- Termostatlar,
- Tıbbi Cihazlar,
- Video Kameralar, müzik setleri,
- Elektrik Süpürgesi,
- Floresan, led lambalar.
Bunlara ilave olarak elektrikle çalışan tüm ürünler bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Elektronik Atıkların Geri Dönüşüm Süreci
Elektrikli ve elektronik ürünler atılmamalı, bozulduğunda tamir ettirilmeli ve yeniden kullanımı sağlanmalıdır. Atılacak ise diğer atıklardan ayrı biriktirilmeli ve dönüşüme katılması sağlanmalıdır. Çevre lisanslı işleme tesislerinde elektronik atık alan firmalar kontrollü bir ayrıştırma yapılmaktadır. Atık elektrikli ve elektronik eşyalar sökme-kırma-parçalama-geri kazanım gibi bir seri işlemden geçirilmekte ve içeriğinde bulunan bakır-alüminyum-altın gibi değerli metallerin yanı sıra, plastik, metal gibi aksamları geri kazanılmaktadır.
Elektronik Atıktaki Geri Dönüşüm Niçin Önemli?
- Elektronik atıklar, çoğunluk itibariyle zehirli madde içeren Kobalt, Baryum, Cıva ve benzeri birçok zararlı madde içerir. Bu atıklar doğaya serbest bir halde atıldığında uzun yıllar boyunca çözünüp yok olmuyorlar. Ayrıca atıldığı noktada da, özellikle toprağa atıldıysa içeriğindeki radyasyon ve zararlı bileşenler toprağı zedeliyorlar. Bu zararlı elektronik atık maddeleri suya karıştığında su kirliliğine sebebiyet verirken suda yaşamakta olan yararlı bakteriler ve hayvanlar da zarar görmektedir. Ayrıca bu elektronik cihazlar doğaya atıldığında güneşle yoğun miktarlı teması halinde yangınlar dahi çıkarabilir ve doğaya ekstra büyük zararlar verebilirler.
- Elektronik cihazlar hem içeriği bakımından hem de işçilik bakımından maliyeti oldukça yüksek maddelerdir. Bu atıkların doğada işe yaramaz bir çöp vazifesi görüp, doğaya zarar vermesinden ziyade geri dönüştürülerek insanlığa kazandırılması maddi olarak da insanlara ayrı bir kazanç kapısı açacaktır.
ATIK KODU | ELEKTRONİK ATIK VE AYDINLATMA EKİPMANLARI ATIK TANIMLARI |
16 02 13* | 16 02 09’dan 16 02 12’ye kadar olanların dışındaki tehlikeli parçalar2 içeren ıskarta ekipmanlar |
16 02 14 | 16 02 09’dan 16 02 13’e kadar olanların dışındaki ıskarta ekipmanlar |
16 02 15* | Iskarta ekipmanlardan çıkartılmış tehlikeli parçalar |
16 02 16 | 16 02 15 dışındaki ıskarta ekipmanlardan çıkartılmış parçalar |
20 01 21* | Flüoresan lambalar ve diğer cıva içeren atıklar |
20 01 23* | Kloroflorokarbonlar içeren ıskartaya çıkartılmış ekipmanlar |
20 01 35* | 20 01 21 ve 20 01 23 dışındaki tehlikeli parçalar6 içeren ve ıskartaya çıkmış elektrikli ve elektronik ekipmanlar |
20 01 36 | 20 01 21, 20 01 23 ve 20 01 35 dışındaki ıskarta elektrikli ve elektronik ekipmanlar |
-
Talep Formu
Atık gönderimi için EÇBS Sistemi üzerinden MOTAT talebi açılır
-
Atık Alımı
Tehlikeli Atık Taşıma Aracları ile atım alımı tamamlanır.
-
Atık Kabülü
MOTAT’lı araçlar ile tesise taşınan atıkların EÇBS Sistemi üzerinden kabulu yapılır.
-
Sıralama
Kabul yapılan atıklar türlerine göre sınıflandırılır.
-
Tehlike Giderme
Tehlikeli atıklara ön işlem uygulanır.
-
Atık İşleme
Atık’lar ayrıştırma, parçalama ve veri imha işlemlerinden geçer.
-
Raporlama
Yetkili kuruluşlara gerekli raporlamalar sağlanır.